Jak dobrze wybrać protezę stomatologiczną?

Utrata każdego zęba wymaga odbudowania. Węższy uśmiech z całą pewnością nie może być jedynym stosowanym rozwiązaniem. Luki przyczyniają się do rozchwiania pozostałych zębów, ubytków w kościach szczęki lub żuchwy, a czasem – do obniżenia dziąseł sąsiadujących zębów. Tym bardziej że obecny wybór protez stomatologicznych jest naprawdę szeroki.

Rodzaje protez stomatologicznych

Oferta uzupełnień protetycznych jest tak duża, że pacjenci często pytają nas jak się w tym wszystkim nie pogubić. Ujmując rzecz najprościej protezy dzielimy na stałe i ruchome.

Protezy stałe, jak sama nazwa wskazuje, mocowane są trwale w jamie ustnej. W Biodencie wykonujemy korony i mosty.

Protezy ruchome, podobnie jak soczewki, wymagają codziennego zdejmowania. Można je podzielić ze względu na:

• rozmiar: całkowite, częściowe;
• materiał wykonania: szkieletowe wykonane na konstrukcji metalowej, akrylowe oraz nylonowe nazywane też elastycznymi;
• rodzaj mocowania: osiadające (opierają się na śluzówce jamy ustnej), nieosiadające (opierają się na zębach lub implantach).

Protezy akrylowe

Wykonane są w całości z barwionego na kolor dziąseł i zębów akrylu. Mogą być częściowe (jeśli pacjent zachował przynajmniej część własnych zębów lub ma implanty) albo całkowite (w przypadku bezzębia). Sposób mocowania zależy od tego, czy jest to proteza całkowita czy częściowa.

W przypadku protez akrylowych całkowitych uzupełnienie mocowane jest do podniebienia. Działa tu podobna zasada jak na przykład przy mocowaniu nawigacji do szyby samochodu. Akrylowa powierzchnia przylegająca do podniebienia działa jak duża przyssawka.

Jeśli zastosujemy protezę akrylową częściową, za pomocą metalowych klamr opiera się ona o pozostałe zęby, które pełnią wówczas funkcję filarów. Dodatkowo akrylowa szyna dociska dziąsło, maskując ubytek. 

Protezy akrylowe są najtańszą opcją i jako jedyny typ uzupełnienia protetycznego – są refundowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Niestety, na tym ich zalety się kończą. Protezy akrylowe są kruche i łatwo je uszkodzić, np. podczas mycia. Pokrywają szczelnie śluzówkę, co może prowadzić do jej podrażnień i stanów zapalnych. Pogarsza się też odczuwanie smaków, ponieważ część kubków smakowych jest rozmieszczona właśnie na podniebieniu. Porowatość materiału z kolei sprawia, że na powierzchni protezy szybko namnażają się grzyby i bakterie. Dlatego protezy akrylowe wymagają zachowania szczególnie skrupulatnej higieny.   

Co jeszcze należy brać pod uwagę w przypadku protezy akrylowej? Konieczność jej wymiany mniej więcej co 5 lat. Nie chodzi tu jedynie o samo zużycie materiału. Proteza akrylowa uciskając bezpośrednio śluzówkę, prowadzi do szybszego zaniku kości w zębodole. W efekcie po kilku latach przestaje idealnie przylegać do podłoża i mogą pojawić się problemy ze spadaniem protezy. Ponadto głębsze dociskanie do dziąsła powoduje, że „zęby” w protezie są wyraźnie krótsze od własnych zębów pacjenta.   

Protezy szkieletowe

To konstrukcje metalowe, na których osadzane są akrylowe imitacje zębów. Metalowy szkielet mocowany jest klamrami, zatrzaskami, zasuwami bądź specjalnymi metalowymi wypustkami mocowany do zębów pacjenta. Dzięki temu ucisk na śluzówkę jamy ustnej jest pośredni, tak jak w naturze – za pośrednictwem zębów. Metalowy szkielet nie uciska śluzówki dziąsła, w efekcie procesy zanikowe kości w zębodołach zachodzą naturalnym rytmem, wolniejszym niż w przypadku protez akrylowych.

W przeciwieństwie do mostów, założenie protezy szkieletowej nie wymaga szlifowania zębów pacjenta.      

Jeśli konieczne jest zastosowanie protezy po prawej i lewe stronie jamy ustnej, szkielet metalowy zasłania dużo mniejszą powierzchnię podniebienia. Z jednej strony poprawia to odczuwanie smaków w stosunku do protezy akrylowej. Z drugiej jednak – sam materiał, z którego wykonana jest proteza, sprawia, że pacjenci często skarżą się na metaliczny posmak w ustach.

W porównaniu z protezami akrylowymi są bardziej trwałe, odporne na pęknięcia i wygodniejsze w użyciu. Proces adaptacyjny w przypadku protezy szkieletowej jest znacznie szybszy i wymaga mniejszego wysiłku ze strony pacjenta.   

Protezy elastyczne (nylonowe)

Od jakiegoś czasu alternatywą dla protez szkieletowych i akrylowych są protezy nylonowe zwane też elastycznymi. Materiał termoplastyczny, z którego są wykonane, jest miękki i odporny na zginanie. Dzięki temu protezy te są dużo bardziej odporne na uszkodzenia mechaniczne niż protezy akrylowe.

Podobnie jak protezy szkieletowe, mocowane są na klamrach i nie uciskają dziąseł. Istotną różnicą jest to, że klamry nie są metalowe, co znacznie poprawia ich walory estetyczne. Mogą być bez przeszkód stosowane u pacjentów, u których stwierdzono reakcję alergiczną na metal w protezie szkieletowej. W porównaniu z dwiema pierwszymi opcjami protezy elastyczne w dużo większym stopniu pozwalają cieszyć się różnorodnymi smakami jedzenia. Adaptacja do ich noszenia przebiega szybciej i w bardziej naturalny sposób.

Ze względu na materiał wykonania protezy elastyczne nie są jednak tak aseptyczne jak protezy wykonane z metalu. Protez elastycznych nie wykonuje się przy bezzębiu. Także nie przy każdym układzie zębów naturalnych można je zastosować. 

Jakie protezy wybrać?

Tę kwestię najlepiej przedyskutować ze swoim lekarzem dentystą. Wiele zależy bowiem od ogólnego stanu zdrowia pacjenta, jego nawyków higienicznych i dietetycznych. Przede wszystkim jednak wybór warunkuje stan zdrowia jamy ustnej, w tym liczba i układ zębów własnych.

Dokładamy wszelkich starań, by publikowane na naszej stronie internetowej materiały informacyjne były zgodne z aktualną wiedzą medyczną. Stanowią one jednak tylko i wyłącznie ogólny materiał informacyjny i w żadnym wypadku nie mogą zastąpić konsultacji u lekarza.